آنچه بر بالاترین گذشت: نامه سرگشاده جمعی از وبلاگ نویسان و کاربران بالاترین درباره حذف های گسترده در بالاترین
از وبلاگ کمیته دفاع از آزادی بیان در بالاترین
ﮐﺎﺭﺑﺮﺍﻥ ﻭﺏﺳﺎﻳﺖ ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ، ﺍﺻﺤﺎﺏ ﺭﺳﺎﻧﻪ، ﺩﺳﺖ ﺍﻧﺪﺭﮐﺎﺭﺍﻥ ﻭ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺠﺎﺯی ﭘﺎﺭﺳﯽ ﺯﺑﺎﻥ
به
تازگی وبسايت بالاترين که به ادعای پديدآورندگانش محيطی جهت اطلاع رسانی،
پوشش آزاد خبری و حمايت از محتوای فکری توليد شده در فضای وب فارسی است،
به صحنه ی حذف گسترده کاربران و تنشهایی مخرب تبديل شده است که عمدتا ناشی
از سوء تدبيرها و ضعف مديريتهای گردانندگان اين وبسايت بوده است. به رغم
سهم اصلی مديريت بالاترين در پيدايش و شدت گرفتن بحران پيش آمده، تلاش شد
تا اين بی تدبيری ها با حذف کاربران و انسداد فضای گفتگو پوشانده شوند و
در ادامه، تصوير وارونه ای از وقايع پيشآمده ترسيم گردد. در اين ميان
کاربران حذف شده بی آنکه مجال دفاع از خود در فضای بالاترين را داشته
باشند، از طرف گردانندگان بالاترين با عناوينی ناصواب و غيرمنصفانه و
خصوصياتی خلاف واقع توصیف شدند. اين در حالی است که اغلب این برخوردهای
حذفی حتی بر خلاف مرامنامه وبسايت بالاترين بوده و هيچگونه انطباقی با
قوانين فعاليت در اين وبسايت نداشته اند. در امتداد اين روند، مسدود شدن
نزديک به دويست حساب کاربری در کمتر از يک نيم روز گمانه زنیهای مختلفی را
در ميان کاربران و خوانندگان اين وبسايت برانگيخت اما در اساس، سير وقايع
مورد نظر به ترتيب دیگری بوده است:
چالشهای
بوجود آمده و اعتراضات اخير کاربران و مخاطبان بالاترين از آنجا آغاز
گرديد که پيش از اين، مديريت بالاترين به منظور جلب نظر بخشی از مخاطبين
مذهبی اش طی اقدامی شتابزده، بیسابقه، غيرمتعارف و طرفدارانه، با دخالت در
خرده مباحث عقيدتی شکل گرفته، اقدام به حذف برخی مطالب و مسدود کردن حساب
شمار قابل توجهی از کاربران نمود. این نکته را بایستی یادآوری کرد که حتی
بخشی از کاربران معترض نسبت اين اقدام، نه تنها خود طرفدار اينگونه
لينکهای بحث انگيز نبوده اند، بلکه در مواردی خود نيز در مقام منتقد آن
نوشته ها ظاهر می شدند، اما دخالت و عدم بيطرفی تيم هدايت کننده بالاترين
را غيرسازنده دانسته و نسبت به عواقب مخرب آن هشدار دادند. به بیانی ديگر،
واکنشهای يادشده ناشی از نگرانی کاربران وبسايت بالاترين نسبت به دخالت و
اعمال نظر شخصی مديريت در محتوای ايجاد شده توسط ديگر کاربران و محدود
کردن مرزهای آزادی بيان از جانب گردانندگان بالاترين بود. با اين وجود
متاسفانه مديريت بالاترين تلاش نمود تا ماهيت اين اعتراضات را صرفا به
دفاع این کاربران از وهن دين و دين داران تقليل دهد. به هر حال پس از
واکنش کاربران نسبت به محدويتهای بوجود آمده برای آزادی بيان در فضای
بالاترين و همچنين در پی صدور بيانيه ای
که به امضای چند صد کاربر فعال بالاترين رسيد، مديريت بالاترين موقتا از
اجرای برنامه ی خود عقب نشينی نمود. اجرای دو طرح نظرسنجی از کاربران و
بازديدکنندگان سايت (که نتایج حاصل از آن رفتار مدیران بالاترین را چندان
تائید نمی نمود)، تعديل در مواضع مديريت، انجام چندين مصاحبه با سايتهای
خبری و حضور در برنامه پارازيت صدای آمريکا توسط آقای مهدی يحيی نژاد،
اقداماتی بود که از جانب مديران بالاترين صورت پذيرفتند. مجموعه ی اين امور
که در آن زمان چشم انداز مثبتی از اصلاح رفتار و نگرش مديريتی در
بالاترين را به نمايش گذاشت، سبب شد که اغلب کاربران به منظور نشان دادن
حسن نيت، فعاليت عادی خود در بالاترين را از سر گرفته و ادامه ی اين روند
اصلاحی را خواستار شوند، هرچند که اندکی بعد نحوه ی اداره ی وبسايت
بالاترين دوباره دستخوش تغييرات غير سازنده گرديد و مدیریت بالاترین بار
دیگر رویه ی یکسویه و همراه با سوظن خود را از سر گرفت.
سرانجام
در روز يکشنبه ٢٨ آذرماه سال جاری، شماری نزديک به ٢٠٠ کاربر که عمدتا از
ميان فعالترين های بالاترين بودند به همراه تعداد زيادی از لينکهای
ارسالی آنها بصورت ناباورانه ای حذف گرديدند. روند حذف گسترده ی کاربران
به نوعی خبر از يک پاکسازی عقیدتی گسترده در بالاترين می داد، آنچنان که
مديريت بالاترين نيز در قالب نظراتشان ذيل برخی لينکها بدان معترف گشتند.
غالب حذفها در ساعات اوليه بامداد همان روز انجام پذيرفتند و آمار
حذفشدگان نشان از آن داشت که ليستی از پيش تعيين شده در دستور کار قرار
گرفته بود، آنچنان که برخی ا ز کاربران تصفيه شده، نه تنها در حوادث
آنروزها دخيل نبودند، بلکه بنا به دلايل شخصی، هفته ها بود که در وبسايت
بالاترين کوچکترين فعاليتی نيز نداشتند. برخلاف روال گذشته، جزييات حذف
کاربران و دلايل مربوطه از سوی مديريت بالاترين تا به امروز اعلام نگرديده
است و صرفا به درج عنوان کلی “نقض قوانين بالاترين” در صفحه ی شخصیشان
اکتفا شده است. در آن حين، ظريفترين اعتراض کاربران به روند درپيش گرفته
شده نيز تحمل نمیشد و به حذف اين کاربران منجر میگرديد. جمعی از کاربران
حذف شده به دنبال راهکارهای بنيادين و جايگزين ازجمله ايجاد فضاهای مشابه
بالاترين، نظير “بخش فارسی ديگ” بودند. حتی بنا بر پاره ای شهود،
فعاليتهای انتقادی اين قشر از کاربران و تلاششان برای ايجاد و شکلگيری
شبکه های اجتماعی جايگزين در محيطهای ديگر همانند فرندفيد و فيسبوک، از
جانب تيم بالاترين رصد گرديده و مبنای حذف آنها قرار گرفت.
حذف
شمار بيشتری از کاربران در طی روزهای بعد همچنان ادامه يافت و در تمام
اين مدت هيچ توضيحی از سوی مديريت بالاترين برای اينگونه رفتارهای بی
سابقه و واکنشهای نامتعارف ارائه نگرديد. اينهمه در حالی رخ میداد که
برخوردهای صورت گرفته در تضاد آشکار با مرامنامه وبسايت بالاترين مبنی بر
پايه ريزی اين وبسايت بر مبنای وب ٢ و محيط کاربر محور بود. اين رخدادها
از آن جهت برای بسياری باورنکردنی و عجيب بود که نفس انجام شان در تباين
کامل با مواضع قبلی مديريت بالاترين، از جمله مصاحبه اخير آقای مهدی يحيی
نژاد با صدای آمريکا، در صحه گذاشتن بر وجود آزادی بيان در وبسايت
بالاترين بود. بسیاری از خود می پرسیدند چگونه می شود که ادعای تحقق آزادی
بیان در بالاترین چنین زود رنگ می بازد و کاربرانی که سال ها در گردش
اطلاعات و ارائه تحلیل های گونه گون کوشیده اند، اینک با اتهامات مختلفی
روبرو می شوند. اتهاماتی که حتی از امکان پاسخگویی به آنها نیز محروم گشته
اند.
به
رغم همه اين موارد، بالاترين به جای اقناع معترضين، با برجسته نمودن
رفتار و گفتار بعضاً نامتوازن تعداد انگشت شماری از کاربران، سعی در تخطئه
کليت و ماهيت اعتراضها و غير منطقی جلوه دادن معترضين داشت. از طرف ديگر
با در نظر گرفتن اين موضوع که ليست حذف شدگان در اختيار بالاترين بوده
است، بر حسب روال معمول انتظار میرفت نسبت به يکايک حذفها توضيح کافی
ارائه گردد، اما متاسفانه توضيحات بالاترين همانند کيفرخواستی دسته جمعی
بود که در آن اکثريت کاربران مورد تهمت های ناروا قرار میگرفتند. اين شيوه
به دور از اخلاق حرفه ای، بر حس بی اعتمادی گسترده کاربران بالاترين نسبت
به مديريت بیشتر دامن زد. مجموعه وقايع يادشده که بستر اصلی آنها عدم
بیطرفی مديريت بالاترين، ارائه تعاريف و مشی غيرمتجانس با مرامنامه
بالاترين، عدم خويشتنداری ضابطين وبسايت و در نهايت برخوردهای آمرانه و
سليقه ای گردانندگان وبسايت بالاترين بود، کار را بدانجا رسانيد که گروهی
از کاربران اخراج و حذف شدند، تعدادی عزم کوچ کرده يا به قهر بالاترين را
ترک گفتند و ماندگان نيز يا بی رغبت شده و يا از هراس حذف تن به سکوت و
کرنش دادند. دامنه اين حوادث تا بدانجا پيچيده شد که حتی شخص آقای مهدی
يحيی نژاد در قالب نظری در وبسايت فرندفيد، به وجود بحران در وبسايت
بالاترين معترف گرديدند. اما اعتراف به وقوع بحران به تنهایی چاره ساز
نیست. چه آنکه برای حل بحران، باید وجود و حضور سوی دیگر این اتفاقات را
نیز باید به رسمیت شناخت. آنها که در سوی دیگر این وقایع ایستاده اند،
گرچه به نظر تنها شناسه هایی مجازی می آیند، اما این تنها جبر زمانه است،
چه آنکه در پس این شناسه ها نیز انسانهایی هستند که چه بسا بسیاری شان از
فرهیختگان جامعه ایران باشند. مواجهه با یک جامعه ی متکثر و پویای انسانی،
متفاوت از برخورد با عناصر ایستا یا فرمول های ریاضیاتی است.
ما
امضا کنندگان اين نامه؛ متشکل از وبلاگ نويسان و همچنين کاربران فعلی و
پيشين وبسايت بالاترين، با حفظ تنوع و تفاوت های سیاسی و فکری میان خود،
از آن جهت که اين وبسايت با کمک يکايک کاربرانش به نقطه ای از شکوه و
اعتبار دست يافته بود و اينک در اثر اعمال سياست های نادرست و شتاب زده در
سراشيب مخاطره قرار گرفته است، عميقا متاسف و متاثر هستيم. با اينحال در
نگاهی کلان، جبران خسارتهای ايجاد شده را ناممکن نمی دانیم، اما تصور
میکنيم گذشت زمان و بی توجهی نسبت به حل معضلات پديدآمده یا سخن گفتن در
تریبون های یکسویه علیه آن کاربران، عمق خسارتهای به وجود آمده را به
مراتب بيشتر خواهد ساخت و اثرات زيانباری را برای وبسايت بالاترين و
اعتبار اين شبکه اجتماعی مجازی پديد خواهد آورد و در نقطه ی مقابل به
منزله ی از دست رفتن فرصتی برای کاربران وب ٢ فارسی خواهد بود. در پايان،
عذرخواهی از این برخوردهای حذفی، بازکردن حسابهای مسدود شده کاربران،
بازگرداندن لينکهايی که دستخوش حذف و سانسور گرديده اند، ايجاد فضايی امن و
بدور از دغدغه حذف و سانسور برای کاربران و همچنين تضمين آزادی بيان را
کليد برونرفت از بحران به وجود آمده میدانيم.
با احترام،
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر